สัก

ไม้ต้น ขนาดใหญ่ สูงได้ถึง ๓๐ เมตร ลำต้นเปลาตรง เปลือกสีเทาแตกเป็นร่องละเอียดตามยาว มีพูพอนตื้นๆ ใบ เดี่ยวแผ่กว้างขนาดใหญ่ ออกตรงข้ามเป็นคู่ ขนาดยาว ๒๕-๓๐ ซม. ดอก สีขาวนวล ออกเป็นช่อขนาดใหญ่หลวมๆ ที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยขนาด ๕-๘ ซม. มีกลีบดอก ๕ กลีบ เกสรผู้ ๕ อัน ผล เป็นผลแห้งคล้ายกะเปาะ ค่อนข้างกลม ขนาด ๒ ซม. ภายในมีเมล็ดแข็งสีดำ ๑-๔ เมล็ด

สักทอง เท็กกู

Tectona grandis L. f.

LAMIACEAE

ใช่

ใช่

1. การเพาะเมล็ด 2. การปักชำด้วยเหง้า 3. การตอนกิ่ง 4. การติดตา 5. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ

ในช่วงแรก สักอายรุะหวา่ง 1 - 3 ปีแรก สิ่งสำคัญคือ การกำจัดวัชพืช ป้องกันไฟ การลิดกิ่ง หากมีกิ่งแตกออกด้านล่าง ควรทำการลิดออก เพื่อให้ลำต้น เปลาตรง ต่อมาเมื่อสักอายุประมาณ 6 - 10 ปี สักเติบโตหนาแน่นมากขึ้น สักจะ มีการเติบโตคงที่ ไม่เพิ่มมากขึ้น ต้องทำการตัดขยายระยะ โดยเลือกตัดต้นสัก ที่มีลักษณะไม่ดี หรือมีขนาดเล็กออก หรือทำการตัดแถวเว้นแถว หรือต้นเว้นต้น

1. แก่น ขับปัสสาวะ แก้บวมน้ำ แก้ไข้ 2. แก่นและใบ ขับลมในลำไส้ รักษาโรคเบาหวาน ปัสสาวะพิการ และไตพิการ 3. ใบนำมาต้มกับน้ำรับประทานเป็นยาลดระดับน้ำตาลในเลือด 4. ไม้สักเป็นไม้ที่เราสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลายรูปแบบตามอายุและขนาดของไม้ ตั้งแต่ไม้ซุงขนาดใหญ่ ที่นำมาแปรรูปใช้ในการก่อสร้างอาคาร บ้านเรือน ไม้อัด ไม้ปาร์เก้ ไม้แกะสลัก เฟอร์นิเจอร์ต่าง ๆ หรือใช้ต่อเรือ รถ ทำเครื่องมือกสิกรรม ฯลฯ ส่วนไม้ซุงขนาดเล็กลงมาก็สามารถนำมาทำบ้านไม้ซุงได้อย่างสวยงามและคงทน หรือจะนำมาผ่าซีกทำไม้โมเสด วงกบประตู และหน้าต่างได้ดี ซึ่งเป็นที่นิยมกันมาก เนื่องจากมีเนื้อไม้มีลวดลายที่สวยงาม เห็นเส้นวงปีได้ชัดเจน เนื้อไม้มีความแข็งปานกลางและทนทาน เลื่อย ผ่า ไสกบตกแต่งได้ง่าย และชักเงาได้ดี ปลวก มอด ไม่ชอบทำลายเพราะมีสารเทคโทควิโนน (Tectoquinone) ทำให้มีคุณสมบัติคงทนต่อปลวก แมลง เห็ดราขึ้นได้ดี 5. นอกจากนี้ไม้สักทองยังมีทองคำปนอยู่ 0.5 ppm. โดยไม้สักทอง 26 ต้น จะมีทองคำหนัก 1 บาท 6. ในด้านความเป็นมงคล สักทองจัดเป็นไม้มงคลนาม เพราะคนไทยโบราณเชื่อว่าหากบ้านปลูกต้นสักทองไว้เป็นไม้ประจำบ้าน จะทำให้มีศักดิ์ศรี เพราะคำว่า "สัก" หรือ "ศักดิ์" หมายถึง การมีศักดิ์ศรี มีเกียรติศักดิ์ มียศถาบรรดาศักดิ์ นอกจากนี้คำว่า "สัก" หรือ "สักกะ" ยังหมายถึง พระอินทร์ผู้มีอำนาจยิ่งใหญ่ในสวรรค์ โดยตำแหน่งที่ปลูกเพื่อเป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อยู่อาศัย ให้ปลูกต้นสักทองไว้ทางทิศเหนือของบ้าน และควรปลูกในวันเสาร์ เพราะคนโบราณเชื่อว่าการปลูกไม้เพื่อเอาคุฯให้ปลูกในวันเสาร์ และถ้าจะให้เป็นมงคลมากยิ่งขึ้น ผู้ปลูกควรเป็นผู้ใหญ่ที่มีผู้เคารพนับถือและเป็นผู้ประกอบคุณงามความดี ก็จะเป็นสิริมงคลยิ่งนัก


กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม
49 ถนนพระรามที่ 6 ซอย 30 แขวงพญาไท เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร 10400
เบอร์โทรศัพท์ : 02-298-5636
E-mail : green_area@dcce.mail.go.th