ไม้ต้น สูงได้ถึง 25 ม. หูใบรูปใบหอก ยาวได้ถึง 4 ซม. มีสันกลาง ร่วงเร็ว ใบรูปรี หรือรูปไข่ ยาว 12-17 ซม. ปลายเป็นติ่ง เส้นใบย่อยแบบขั้นบันได ก้านใบยาว 2.5-5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นออกเดี่ยว ๆ ที่ปลายกิ่ง เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5-2.5 ซม. ใบประดับรูปช้อนหุ้มกลีบเลี้ยง ยาว 4-6 มม. หลอดกลีบยาวประมาณ 2 มม. ปลายจักตื้น ๆ ดอกรูปดอกเข็ม สีชมพู หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 5 มม. กลีบยาวประมาณ 3 มม. รังไข่เกลี้ยงยอดเกสรรูปกระบอง ยาว 1-2 มม. ผลรวมแข็ง เส้นผ่านศูนย์กลาง 2-3 ซม. ผลย่อยรูปรี ยาว 7-9 มม. เมล็ดรูปรี ยาวประมาณ 1 มม. มีปีกบางที่ปลายทั้งสองด้าน (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ กระทุ่มนา สกุล) พบที่คาบสมุทรมลายู สุมาตรา บอร์เนียว ฟิลิปปินส์ และนิวกีนี ในไทยพบ ทางภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบชื้นระดับต่ำหรือป่าพรุ ความสูงระดับต่ำ ๆ ใบกระท่อม มีสารเสพติด มีฤทธิ์ทำให้เคลิบเคลิ้ม เคี้ยวใบสดหรือสูบใบแห้ง

ท่อม (ภาคใต้), กระท่อม อีถ่าง (ภาคกลาง)

Mitragyna speciosa (Korth.) Havil.

Rubiaceae