จัดเป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ที่มีความสูงของต้นได้ประมาณ 3-12 เมตร แตกกิ่งก้านโปร่ง กิ่งเล็กเป็นสีน้ำตาล มีเขตการกระจายพันธุ์กว้าง พบในจีนตอนใต้ ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ส่วนในประเทศไทยพบกระจายแบบห่าง ๆ ทุกภาค แต่พบได้มากทางภาคใต้ จนถึงระดับความสูงประมาณ 1,200 เมตร จากระดับน้ำทะเล ใบพลองขี้ควาย ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปรี ปลายใบแหลมหรือมน โคนใบเป็นรูปลิ่มหรือกลม ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดยาวประมาณ 8-16 เซนติเมตร แผ่นใบค่อนข้างหนา เรียบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ผิวใบด้านบนเป็นสีเขียวเข้มและเป็นมัน ส่วนท้องใบเป็นสีอ่อนกว่า ก้านใบยาวประมาณ 0.2-1 เซนติเมตร ดอกพลองขี้ควาย ออกดอกเป็นช่อกระจุกสั้น ๆ ตามซอกใบ ก้านช่อยาวประมาณ 0.5-1.2 เซนติเมตร ดอกเป็นสีม่วงแกมสีน้ำเงิน ใบประดับมีขนาดเล็ก ยาวประมาณ 0.5 มิลลิเมตร ร่วงได้ง่าย ก้านดอกยาวประมาณ 2-5 มิลลิเมตร ฐานรองดอกเป็นรูปถ้วยตื้น ๆ ยาวได้ประมาณ 1.5-3 มิลลิเมตร เกลี้ยง กลีบเลี้ยงจักตื้น ๆ 4 กลีบ กลีบดอกมีลักษณะย่น มี 4 กลีบ สีม่วง ลักษณะเป็นรูปไข่ ปลายแหลม ยาวประมาณ 2 มิลลิเมตร โคนกลีบเชื่อมติดกัน ดอกมีเกสรเพศผู้ 8 อัน สีม่วง ยาวได้ประมาณ 2.5 มิลลิเมตร รวมอับเรณู อับเรณูยาวประมาณ 1-1.5 มิลลิเมตร ที่ปลายมีรยางค์ มีต่อมที่โคน ส่วนรังไข่อยู่ใต้วงกลีบ ลักษณะเป็นรูปไข่ ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม ผลพลองขี้ควาย ผลคล้ายผลสดมีเมล็ดเดียวที่เจริญ ลักษณะของผลเป็นรูปไข่รี ๆ มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร ผิวผลเรียบเกลี้ยง ผลอ่อนเป็นสีเขียวหรือสีชมพูอมม่วง พอสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงเข้มหรือสีม่วงดำ เมล็ดมีลักษณะกลม เปลือกแข็ง

พลองขี้นก , พรม พลองขี้ไต้ , พลองใบเล็ก

Memecylon caeruleum Jack

MELASTOMATACEAE