
มะพลับ

- ไม้ต้น : ขนาดกลาง สูง 8 - 15 เมตร ลำต้นเปลาตรง
- เปลือก : สีเทาปนดำเรียบหรือแตกเป็นร่องเล็ก ๆ ตามยาว เปลือกในสีน้ำตาลปนแดงอ่อน เรือนยอดรูปทรงกลมทึบ
- ใบ : ใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปขอบขนาน กว้าง 2.5 - 8 เซนติเมตร ยาว 10 - 30 เซนติเมตร ปลายแหลมทู่ โคนใบมน ปลายใบแหลมทู่ ๆ หรือมน
- ดอกเล็ก : สีขาวหรือเหลืองอ่อน ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อสั้น ๆ ตามง่ามใบ ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยว ๆ
- ผล : ผลค่อนข้างกลม เส้นผ่าศูนย์กลาง 2.5 - 5 เซนติเมตร ผลแก่ค่อนข้างเละ แรก ๆ มีขนยาว คลุมเมล็ด ถ้าตัดตามขวางจะเห็นว่าระหว่างเปลือกนอกกับเนื้อขาว ๆ ข้างในนั้นไม่เรียบ ก้านผลยาว 2 - 10 มิลลิเมตร

ตะโกสวน (เพชรบุรี), มะพลับ (ภาคกลาง)

Diospyros malabarica Kostel.

EBENACEAE

ใช่

การเพาะเมล็ด

เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุย มีน้ำและความชื้นปานกลาง และชอบแสงแดดจัด

1. ผลมะพลับแก่สามารถใช้รับประทานได้
2. เนื้อไม้มะพลับสามารถนำมาใช้ทำเครื่องมือทางการเกษตร เครื่องกลึง และใช้ในงานแกะสลักได้างของลูกมะพลับจะให้สีน้ำตาล เมื่อนำมาละลายกับน้ำจะใช้ย้อมผ้า แห และอวนเพื่อให้มีความทนทานเช่นเดียวกับตะโก แต่ยางจากลูกมะพลับจะมีคุณภาพที่ดีกว่า เพราะไม่ทำให้เส้นด้ายแข็งกรอบเหมือนลูกตะโก จึงทำให้ยางของลูกมะพลับมีราคาดีกว่าลูกตะโกมาก จึงมีพ่อค้าหัวใสนำยางของลูกตะโกมาปลอมขายเป็นยางมะพลับ จึงเกิดคำพังเพยที่ว่า "ต่อหน้ามะพลับ ลับหลังตะโก"
3. สำหรับการปลูกต้นมะพลับเพื่อใช้งานด้านภูมิทัศน์นั้น สามารถปลูกได้ตามริมน้ำ เพื่อให้ร่มเงาได้ดี เพราะเป็นไม้ไม่ผลัดใบ
4. เปลือกต้นให้น้ำฝาดที่นำมาใช้สำหรับการฟอกหนัง
5. ในด้านของความเชื่อ คนไทยเชื่อว่าต้นมะพลับเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่ง ด้วยเชื่อว่าการปลูกต้นมะพลับไว้ในบริเวณบ้านจะทำให้ร่ำรวยยิ่งขึ้น โดยกำหนดให้ปลูกไว้ทางทิศใต้
บางตำราก็ว่ามะพลับเป็นไม้ที่ควรปลูกไว้ทางทิศใต้ แต่ยังหาหลักฐานยืนยันไม่ได้แน่ชัด คาดว่าคงเป็นเพราะต้นมะพลับเป็นไม้ยืนต้นที่มีอายุยืน ทนทานต่อความแห้งแล้งได้ดี หากนำมาปลูกไว้ในบริเวณบ้าน เชื่อว่าจะทำให้มีความอดทนต่อสิ่งแวดล้อมเหมือนดังต้นมะพลับ

กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม
49 ถนนพระรามที่ 6 ซอย 30 แขวงพญาไท เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร 10400
เบอร์โทรศัพท์ : 02-298-5636
E-mail : green_area@dcce.mail.go.th
Copyright 2017 greenarea . All right reserved.